อธิบดีกรมวิทยาศาสตร์การแพทย์ ยืนยัน ข้าว 10 ปี จากโกดัง จ.สุรินทร์ ปลอดภัย กินได้ คุณค่าสารอาหาร – ทางโภชนาการ ไม่ต่างจากข้าวทั่วไป พบสิ่งแปลกปลอม มอดแมลง เหตุ เก็บไว้นาน ย้ำ ไม่พบสารเคมีอันตราย หากส่งออกต้องผ่านมาตรฐาน
วันที่ 20 พ.ค. 2567 ที่กรมวิทยาศาสตร์การแพทย์ กระทรวงสาธารณสุข นายแพทย์ยงยศ ธรรมาวุฒิ อธิบดีกรมวิทยาศาสตร์การแพทย์, นางวิชาดา จงมีวาสนา ผู้อำนวยการสำนัก คุณภาพและความปลอดภัยของอาหาร, นายวัฒนศักดิ์ เสือเอี่ยม อธิบดีกรมการค้าภายใน และนายกฤษณรักษ์ ใจดี รักษาการผู้อำนวยการองค์การคลังสินค้า แถลงข่าว ผลการตรวจข้าวที่ได้รับจากกระทรวงพาณิชย์ทางด้านสารเคมีตกค้าง การปนเปื้อนสารพิษจากเชื้อรา และคุณภาพของข้าวด้านสารอาหาร และอื่น ๆ ด้วยระบบคุณภาพตามมาตรฐาน ISO/IEC 17025
นายแพทย์ยงยศ กล่าวว่า กรมวิทยาศาตร์การแพทย์เป็นตัวแทนของคนไทยทุกคน มีห้องแลปที่ได้มาตรฐาน ห้องตรวจชันสูตรอ้างอิงได้ มีคุณภาพมาตรฐานที่ 5 ของโลก ในประเทศไทยถ้าต้องการชันสูตรสิ่งไหนที่ต้องมีมาตรฐาน ต้องใช้ความละเอียดรอบคอบ ซึ่งการตรวจจะมีความละเอียดแม่นยำสูงมาก ผู้ตรวจเป็นนักวิทยาศาสตร์ที่มีความเชี่ยวชาญชำนาญสูงมาก ในกรณีที่ต้องแถลง จะมีนักวิทยาศาสตร์หลายท่าน มีเครื่องมือทันสมัย ย้ำว่า พร้อมเปิดเผยทุกอย่าง ทำงานด้วยความโปร่งใส และเจ้าหน้าที่ทุกคนมีความมั่นใจในการทำงาน
กรณีการตรวจข้าวที่ได้จากกระทรวงพาณิชย์มี 2 ตัวอย่าง คือ ถุงแรก 3 กิโลกรัม และ 5 กิโลกรัม ซึ่งได้รับเมื่อวันที่ 9 พ.ค. ที่ผ่านมา จึงได้เริ่มดำเนินการในวันถัดไปทันที ซึ่งหลังจากได้รับตัวอย่างจากกระทรวงพาณิชย์ก็ดำเนินการตรวจทันที โดยได้มีการซื้อข้าวสารจากร้านค้ามาตรวจเพื่อเปรียบเทียบ ด้วยเครื่องมือทดสอบที่มีมูลค่าสูงสุดเท่าที่มี
ซึ่งผลตรวจด้านกายภาพและสิ่งแวดล้อม ของตัวอย่างข้าวที่ได้รับจากกระทรวงพาณิชย์มีวัตถุสิ่งแปลกปลอม ทั้งมีชีวิต และไม่มีชีวิต พบมอดในข้าว ซึ่งพบได้ตามปกติ มีเศษขา เศษปีก ซึ่งตัวอย่างข้าวที่ได้รับจากกระทรวงพาณิชย์จะมีสิ่งมีชีวิตเยอะกว่าข้าวใหม่ ทั้งนี้มาตรฐานสินค้าเกษตร 4000/2560 ของข้าวหอมมะลิไทยต้องปราศจากแมลงและสิ่งมีชีวิต จึงถือว่าข้าวตัวอย่างที่ได้มาไม่ผ่านมาตรฐาน
ส่วนเรื่องความปลอดภัย ในครั้งแรกมีการสุ่มตรวจ ไม่พบสารอะฟลาซ็อกซิน และเชื้อราอีก 7 ชนิด โดยได้ทำการสุ่มตรวจซ้ำอีกครั้งก็ไม่พบ ย้ำว่า ทำถึง 2 ครั้งแล้ว ก็ได้ผลเช่นเดียวกัน
ส่วนการตรวจสารรมที่ใช้เก็บข้าว ได้ตรวจทุกสารที่ใช้ รวมถึงสารกำจัดศรัตรูพืชกว่า 250 ชนิด ก็ไม่พบ และการตรวจโลหะหนัก ตะกั่ว ก็ไม่พบค่าที่อาจทำให้เกิดอันตราย เพราะพบน้อยมาก ไม่ถึงค่ามาตรฐาน ซึ่งอยู่ในเกณฑ์ปลอดภัย
ด้านคุณค่าทางโภชนาการ ไม่ได้แตกต่างจากตัวอย่างข้าวที่ซื้อมาตรวจ แต่ต้องดูในมาตรฐานสินค้าเกษตรมาประกอบด้วย ส่วนการตรวจวิตามินที่จะเสื่อมสลายไปตามเวลา พบว่า ข้าวทั้ง 4 ตัวอย่าง มีคุณค่าทางโภชนาการ วิตามิน แร่ธาตุ เกลือแร่ที่เป็นประโยชน์แก่ร่างกายไม่แตกต่างกัน
นายแพทย์ยงยศ กล่าวยืนยันว่า ข้าวที่นำมาตรวจสอบนั้นเป็นข้าวที่ได้รับจากกระทรวงพาณิชย์ เพราะปกติข้าวที่นำมาตรวจเพื่อขึ้นทะเบียน อย. จะไม่มีใครเก็บข้าวไว้นานขนาดนี้ เพราะใช้บริโภคกันหมด ส่วนผู้สูงอายุและผู้ป่วยสามารถรับประทานได้หรือไม่นั้น หากตัดเรื่องสิ่งมีชีวิตและสิ่งแปลกปลอมออกไป คุณค่าทางโภชนาการก็ไม่ได้ต่างกันมากกับข้าวที่ขายอยู่ในปัจจุบัน
ส่วนกรณีประเด็นที่นักวิชาการมหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ มีการตรวจแล้วผลออกมาต่างกับกรม วิทยาศาสตร์การแพทย์นั้น นายแพทย์ยงยศ กล่าวว่า เรื่องนี้คงตอบยาก แต่ยืนยันว่ากระบวนการทำงานของกรมวิทยาศาสตร์การแพทย์ ได้มีทำอย่างละเอียดรอบคอบ และใช้เครื่องมือและอุปกรณ์ที่มีความแม่นยำสูง
ด้านนายวัฒนศักดิ์ กล่าวว่า ข้าวที่นำมาตรวจสอบมา เราได้ว่าจ้างบริษัทผู้ตรวจสอบจากภายนอก ที่มีมาตรฐาน มาทำการเก็บตัวอย่าง โดยได้เก็บตัวอย่างจากทั้งสองโกดัง ในพื้นที่จังหวัดสุรินทร์ เป็นการเก็บตัวอย่างตามมาตรฐานเพื่อให้โปร่งใส น่าเชื่อถือมากที่สุด พร้อมย้ำว่า กระบวนการทั้งหมดอยู่ภายในสายตาของสื่อมวลชนตั้งแต่การเปิดคลัง มีเจ้าหน้าที่หลายส่วนถือกุญแจคนละดอก หากจะเปิดต้องนำมาเปิดพร้อมกัน จึงมั่นใจว่าข้าวไทยของเราต้องไปต่อ หากจะนำไปขาย ทางผู้ประกอบการจะมีการทำความสะอาดนำสิ่งเจือปนออก ด้วยกระบวนการที่ทันสมัยตามมาตรฐาน
นายกฤษณรักษ์ ยืนยันว่า ข้าวที่มีการส่งตรวจ เป็นข้าวที่ นายภูมิธรรม เวชยชัย รองนายกรัฐมนตรี และรัฐมนตรีว่าการกระทรวงพาณิชย์ ลงไปตรวจเมื่อวันที่ 6 พฤษภาคมที่ผ่านมา หลังจากมีการนำตัวอย่างมาหุงเพื่อรับประทานต่อหน้าสื่อมวลชนแล้วก็ได้ทำการซีลแล้วส่งให้ตรวจ ย้ำว่า เป็นข้าวจากคลังเดียวกัน และขณะนี้คณะกรรมการกำลังตรวจสอบเพิ่มเติมคาดว่าไม่เกินสิ้นเดือนพฤษภาคมจะมีการประกาศเปิดประมูลอย่างเป็นทางการและต้องทำอย่างรอบคอบมากที่สุด
สำหรับการตั้งข้อสังเกตว่าภาพกระสอบข้าวในโกดัง มีทั้งกระสอบใหม่ และเก่าปะปนกันไปนั้น นายกฤษณรักษ์ ยืนยันว่า ก่อนหน้านี้มีการเปิดประมูลเพื่อจ่ายข้าวสารออกไปแล้วบางส่วน แต่เนื่องจากการขนย้ายอาจจะทำให้กระสอบฉีกขาด ผุกร่อน ดังนั้น หัวหน้าคลังสินค้าที่ดูแลรับผิดชอบต้องนำกระสอบใหม่มาใส่ข้าว จึงเป็นกระสอบใหม่ ย้ำว่า แค่เปลี่ยนกระสอบ ไม่ได้เปลี่ยนข้าว
